Η ισχυρή φυσική προστασία του ανθρώπινου οργανισμού από μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο μπορεί να εξηγήσει γιατί ακόμη και χρόνιοι καπνιστές δεν αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Genetics.
Ένας τρόπος για να μετρηθεί η ποσότητα που έχει καπνίσει ένα άτομο για μεγάλο χρονικό διάστημα ονομάζεται «pack year» (έτος πακέτου) .Υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των πακέτων τσιγάρων που καπνίζει την ημέρα με τον αριθμό των ετών που καπνίζει το άτομο. Για παράδειγμα, 1 πακέτο έτους ισούται με το κάπνισμα 1 πακέτου την ημέρα για 1 χρόνο ή 2 πακέτα την ημέρα για μισό χρόνο κ.ο.κ.
Οι ερευνητές συνέκριναν μεταλλάξεις σε ορισμένα κύτταρα των πνευμόνων σε 14 μη καπνιστές, ηλικίας 11-86 ετών και 19 καπνιστές, ηλικίας 44-81 ετών. Οι καπνιστές είχαν 116 έτη πακέτων.
«Αυτά τα πνευμονικά κύτταρα που μοιάζουν σαν μια εσωτερική επίστρωση των πνευμόνων ζουν για χρόνια, ακόμη και δεκαετίες, έτσι μπορούν να συσσωρεύουν μεταλλάξεις που σχετίζονται τόσο με την ηλικία όσο και με το κάπνισμα. Από όλα τα πνευμονικά κύτταρα, τα συγκεκριμένα είναι πιο πιθανό να εξελιχθούν σε καρκινικά», είπε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Δρ Simon Spivack, καθηγητής στο Albert Einstein College of Medicine και πνευμονολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Montefiore της Νέας Υόρκης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μεταλλάξεις που συσσωρεύονται στα πνευμονικά κύτταρα των μη καπνιστών καθώς γερνούν είναι λιγότερες από αυτές που βρέθηκαν στα κύτταρα του πνεύμονα των καπνιστών.
«Αυτό επιβεβαιώνει πειραματικά ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα αυξάνοντας τη συχνότητα των μεταλλάξεων, όπως εξηγήθηκε προηγουμένως», δήλωσε ο Δρ Spivack.
«Πιθανώς αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο τόσο λίγοι μη καπνιστές παθαίνουν καρκίνο του πνεύμονα, σε σύγκριση με το 10 με 20% των χρόνιων καπνιστών που παθαίνει», είπε.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι ο αριθμός των μεταλλάξεων των κυττάρων του πνεύμονα αυξήθηκε με τον αριθμό των ετών καπνίσματος, ενισχύοντας τον κίνδυνο καρκίνου. Ωστόσο, η αύξηση των κυτταρικών μεταλλάξεων σταμάτησε στα 23 έτη πακέτων.
«Οι πιο φανατικοί καπνιστές δεν είχαν απαραίτητα το υψηλότερο ποσοστό μεταλλάξεων», είπε ο Δρ Spivack: «Τα δεδομένα μας υποδηλώνουν ότι αυτά τα άτομα μπορεί να μην εμφανίζουν καρκίνο παρά το έντονο κάπνισμα, επειδή ο οργανισμός τους κατάφερε να καταστείλει την περαιτέρω συσσώρευση μεταλλάξεων». Μπορεί απλώς να έχουν «πολύ ικανά συστήματα αποκατάστασης και αποτοξίνωσης του DNA από τον καπνό του τσιγάρου», πρόσθεσε.
Τόνισε επίσης ότι τα ευρήματα μπορεί να είναι ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη και την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου στον πνεύμονα: «Το επόμενο βήμα, είναι η ανάπτυξη τρόπων μέτρησης της ικανότητας του οργανισμού να επιδιορθώνει και να αποτοξινώνει το DNA, που θα μπορούσε να προσφέρει έναν νέο τρόπο αξιολόγησης του κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα», είπε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Jan Vijg, καθηγητής μοριακής γενετικής στο Albert Einstein College of Medicine.