Ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, του περίφημου ΜΙΤ, ανακάλυψαν ένα μέχρι τώρα άγνωστο τμήμα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται όταν βλέπουμε φαγητό. Αποκαλούμενο «κοιλιακό τροφικό τμήμα», βρίσκεται στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου, σε μια περιοχή που είναι γνωστό ότι παίζει ρόλο στην αναγνώριση προσώπων, σκηνών και λέξεων.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology, αφορούσε τη χρήση τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης (AI) για την κατασκευή ενός μοντέλου υπολογιστή αυτού του τμήματος του εγκεφάλου. Παρόμοια μοντέλα αναδύονται σε πεδία έρευνας για την προσομοίωση και τη μελέτη πολύπλοκων συστημάτων του σώματος. Πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε ένα μοντέλο υπολογιστή του πεπτικού συστήματος για τον προσδιορισμό της καλύτερης θέσης σώματος για τη λήψη ενός χαπιού.
«Η έρευνα είναι πρωτοποριακή», λέει η συγγραφέας της μελέτης Δρ Meenakshi Khosla: «Υπάρχουν πολλά περισσότερα να γίνουν για να καταλάβουμε εάν αυτή η περιοχή είναι ίδια ή διαφορετική σε διαφορετικά άτομα και πώς διαμορφώνεται από την εμπειρία ή την εξοικείωση με διαφορετικά είδη τροφίμων».
Η επισήμανση αυτών των διαφορών θα μπορούσε να παρέχει πληροφορίες για το πώς οι άνθρωποι επιλέγουν τι τρώνε ή ακόμα και να μας βοηθήσει να μάθουμε τι προκαλεί τις διατροφικές διαταραχές, υποστηρίζει η ερευνήτρια.
Μέρος αυτού που κάνει αυτή τη μελέτη μοναδική ήταν η προσέγγιση των ερευνητών, που ονομάστηκε «ουδέτερη υπόθεση». Αντί να ξεκινήσουν να αποδείξουν ή να διαψεύσουν μια σταθερή υπόθεση, άρχισαν απλώς να εξερευνούν τα δεδομένα για να δουν τι θα μπορούσαν να βρουν. Ο στόχος: Να προχωρήσουμε πέρα από «τις ιδιοσυγκρασιακές υποθέσεις που οι επιστήμονες έχουν ήδη σκεφτεί να δοκιμάσουν». Έτσι, άρχισαν να εξετάζουν μια δημόσια βάση δεδομένων που ονομάζεται Natural Scenes Dataset, μια απογραφή σαρώσεων εγκεφάλου από οκτώ εθελοντές που είδαν 56.720 εικόνες.
Όπως ήταν αναμενόμενο, το λογισμικό που αναλύει το σύνολο δεδομένων εντόπισε περιοχές του εγκεφάλου που είναι ήδη γνωστό ότι ενεργοποιούνται από εικόνες προσώπων, λέξεων και σκηνών. Αλλά προς έκπληξη των ερευνητών, η ανάλυση αποκάλυψε επίσης ένα άγνωστο μέχρι τώρα τμήμα του εγκεφάλου που φαινόταν να ανταποκρίνεται σε εικόνες φαγητού.
Για να επιβεβαιώσουν την ανακάλυψή τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για να εκπαιδεύσουν ένα μοντέλο υπολογιστή αυτού του τμήματος του εγκεφάλου. Στη συνέχεια έδωσαν στο μοντέλο περισσότερες από 1,2 εκατομμύρια νέες εικόνες.
Το μοντέλο έδειξε ενεργοποίηση ως αντίδραση στις εικόνες φαγητού. Το χρώμα δεν είχε σημασία – ακόμη και οι ασπρόμαυρες εικόνες τροφίμων το ενεργοποίησαν, αν και όχι τόσο έντονα όσο οι έγχρωμες. Και το μοντέλο μπορούσε να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ φαγητού και αντικειμένων που έμοιαζαν με φαγητό.
Από τα ανθρώπινα δεδομένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μερικοί άνθρωποι ανταποκρίθηκαν ελαφρώς περισσότερο σε επεξεργασμένα τρόφιμα όπως η πίτσα παρά σε μη επεξεργασμένα τρόφιμα όπως τα μήλα.