Παθολογική κατάσταση, που εκφράζεται με επανειλημμένες διακοπές της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου, είναι η γνωστή άπνοια του ύπνου. Διαταράσσεται ο ύπνος, ο άνθρωπος ξυπνά κουρασμένος και υποφέρει από υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας, κινδυνεύει όμως και από επιπλοκές, όπως υπέρταση, αρρυθμίες, έμφραγμα, εγκεφαλικά επεισόδια.
Συνηθέστερη μορφή είναι η αποφρακτική άπνοια, η οποία οφείλεται σε απόφραξη των αεραγωγών από διάφορους λόγους. Κύρια εκδήλωση είναι το έντονο ροχαλητό.
Η αποφρακτική άπνοια είναι δυνητικά θανατηφόρος νόσος, η οποία όμως στις μέρες μας αντιμετωπίζεται πάντοτε και αυτό πρέπει να τονισθεί.
Οι επανειλημμένες άπνοιες κατά τη διάρκεια του ύπνου, συνήθως 150-300 ή και περισσότερα επεισόδια, οδηγούν σε μερική αφύπνιση (arousal), δηλαδή η αφύπνιση σπανίως είναι πλήρης και ο ασθενής δεν συνειδητοποιεί τίποτα από τα συμβαίνοντα.
Λόγω των επανειλημμένων μερικών αφυπνίσεων η αλληλουχία των σταδίων του ύπνου διαταράσσεται και η αρχιτεκτονική του ύπνου καταστρέφεται. Έτσι, την επόμενη ο ασθενής ξυπνά κουρασμένος και συχνά την ημέρα υποφέρει από ανεξήγητη κόπωση ή και ημερήσια υπνηλία που όταν αναπτύσσεται είναι βασανιστική και εξαιρετικά επικίνδυνη.
Η συχνότητα των τροχαίων ατυχημάτων λόγω υπνηλίας είναι 15πλασια στους ανθρώπους που πάσχουν από άπνοια του ύπνου. Οι αρρυθμίες, τόσο στον ύπνο όσο και στην εγρήγορση, είναι συχνές.
Άπνοια του ύπνου
Άμεσες συνέπειες
Ροχαλητό, διακοπή της αναπνοής , ανήσυχος ύπνος-κινήσεις ακρών, πρωινός πονοκέφαλος, ημερήσια κόπωση, ημερήσια υπνηλία, αρρυθμίες, νευροψυχιατρικά προβλήματα.
Απώτερες συνέπειες
Αρτηριακή υπέρταση, πνευμονική υπέρταση, αναπνευστική ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος –έμφραγμα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, σεξουαλικές διαταραχές, αύξηση σωματικού βάρους, σακχαρώδης διαβήτης .
Πως γίνεται η διάγνωση
Μετά την κλινική εξέταση από το γιατρό, ο ασθενής παραπέμπεται σε ειδικό εργαστήριο για Μελέτη Ύπνου. Στη Μελέτη Ύπνου καταγράφονται οι ζωτικές λειτουργίες με τρόπο αναίμακτο και ανώδυνο.
Η καταγραφή γίνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου για 6-7 ώρες. Την ώρα της μελέτης ο ασθενής κοιμάται σε χώρο κατά το δυνατόν ήσυχο και φιλικό. Η παρακολούθηση γίνεται από διπλανό προς το δωμάτιο ύπνου χώρο όπου βρίσκονται τα μηχανήματα.
Η άπνοια του ύπνου –κυρίως η αποφρακτική- είναι συνηθισμένη πάθηση και αναφέρεται στο 4-6% του γενικού πληθυσμού ανάλογα με διάφορες στατιστικές (ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Σκανδιναβία, Ελλάδα).
Συχνότερη είναι στους μεσήλικους άνδρες. Η νόσος είναι σημαντικό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα. Αποκάλυψη και θεραπεία της νόσου σημαίνει απαλλαγή των ασθενών από βασανιστικά ενοχλήματα και κίνδυνους επιπλοκών.
Το κόστος-κοινωνικό και οικονομικό- της νόσου με τις χαμένες ώρες, τις άσκοπες και επανειλημμένες εργαστηριακές εξετάσεις και κυρίως την εμφάνιση των επιπλοκών (υπέρταση, αρρυθμίες, έμφραγμα, εγκεφαλικά επεισόδια) είναι πολλαπλάσιο της διάγνωσης και θεραπείας σε αρχικά στάδια.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν η αποκάλυψη και η αντιμετώπιση της υπνηλίας, η οποία οδηγεί σε εργατικά και τροχαία ατυχήματα.
Ο απλούστερος τρόπος για την αποκάλυψη της νόσου είναι η συμπλήρωση ενός απλού ερωτηματολογίου, όπως είναι παρατιθέμενο.
Από το ερωτηματολόγιο, την κλινική εξέταση και την παρουσία επιπλοκών εύκολα μπορεί κανείς να ξεχωρίσει και να παραπεμφθεί για μελέτη ύπνου.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
| 1) Ροχαλίζετε; ΝΑΙ ΟΧΙ |
| 2) Διακόπτεται η αναπνοή σας στον ύπνο ; ΝΑΙ ΟΧΙ |
| 3) Ξυπνάτε κουρασμένος ή με βαρύ κεφάλι; ΝΑΙ ΟΧΙ |
|
4) Νυστάζετε την ημέρα στη δουλειά ΝΑΙ ΟΧΙ στην τηλεόραση στο αυτοκίνητο |
Η θετική απάντηση στην ερώτηση 1 και οποιαδήποτε από τις άλλες είναι ένδειξη μελέτης. Επίσης θετική απάντηση σε 2 από τις παραπάνω ερωτήσεις είναι ένδειξη μελέτης.
