Υπάρχει ένα αστικός μύθος που περιγράφεται ως «ο κανόνας των πέντε δευτερολέπτων»: σύμφωνα με αυτόν, αν κάποιο τρόφιμο πέσει κάτω, μπορούμε να το φάμε άφοβα αν αυτό δεν μείνει για περισσότερα από πέντε δευτερόλεπτα σε επαφή με το πάτωμα και βεβαίως, το φυσήξουμε μετά! Δεν ακούγεται καθόλου επιστημονικό, όμως δύο μηχανικοί της NASA υποστηρίζουν ότι η αλήθεια δεν βρίσκεται πολύ μακριά.
Το 87% των ανθρώπων που παραδέχθηκε μια έρευνα το 2014,ότι θα έτρωγαν ευχαρίστως μια λιχουδιά που είχε πέσει στο πάτωμα, θα χαρούν να μάθουν ότι υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ο κανόνας των πέντε δευτερολέπτων μπορεί να ισχύει. Ακόμη καλύτερα, το χρονικό παράθυρο που επιτρέπει, μπορεί να είναι και ακόμη μεγαλύτερο.
Μιλώντας στην εκπομπή «The Quick and the Curious» του Science Channel, οι μηχανικοί της NASA Mark Rober και Mike Meacham, εξήγησαν ότι το ποσοστό υγρασίας στο τρόφιμο και το είδος της επιφάνειας πάνω στην οποία έχει πέσει, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για το πόσα βακτήρια θα προλάβουν να «κολλήσουν» επάνω της.
«Ο ”κανόνας των πέντε δευτερολέπτων ”είναι στην πραγματικά ο “κανόνας των 30 δευτερολέπτων ανάλογα την υγρασία και την επιφάνεια”», είπαν.
«Το μέσο βακτήριο κινείται με ταχύτητα 0,00072 χιλιόμετρα την ώρα – δηλαδή 67 φορές πιο αργά από ένα σαλιγκάρι», είπε ο Mark Rober, ωστόσο, «όταν ένα τρόφιμο πέσει στο πάτωμα, ορισμένες μικρές ποσότητες βακτηρίων θα κολλήσουν αμέσως επάνω του».
Οι δύο επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι τροφές που έχουν πολύ υγρασία, όταν παραμένουν στο πάτωμα για περισσότερο από τριάντα δευτερόλεπτα μετά από πτώση, συλλέγουν 10 φορές περισσότερα βακτήρια από ότι αν απομακρυνθούν μέσα σε τρία δευτερόλεπτα.
«Επικίνδυνα βακτήρια όπως το Ε coli και η σαλμονέλα αγαπούν το υγρό περιβάλλον. Απορροφούν νερό για τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν».
Η επιφάνεια στην οποία θα πέσει το τρόφιμο έχει επίσης σημασία. Τα χαλιά αποδείχθηκε ότι μεταφέρουν λιγότερα μικρόβια, γιατί η ύφανσή τους εξασφαλίζει ότι μικρότερη επιφάνεια έρχεται σε επαφή με τα τρόφιμα.
Οι μηχανικοί της NASA όμως δεν είναι οι μόνοι που στηρίζουν τον «κανόνα των πέντε δευτερολέπτων»: Μια μελέτη που έγινε από τους φοιτητές του πανεπιστημίου Aston στο Μπέρμιγχαμ, διαπίστωσε επίσης ότι ο χρόνος παραμονής στο πάτωμα είναι σημαντικός παράγοντας για τη μεταφορά των βακτηρίων και ότι τα πέντε δευτερόλεπτα είναι ένα σχετικά ασφαλές χρονικό όριο. Τόνισε, επίσης, ότι τα βακτήρια είναι λιγότερο πιθανό να μεταφερθούν από επιφάνειες που καλύπτονται με χαλί ή μοκέτα.
