Όλοι γνωρίζουμε ότι τα αναψυκτικά και τα πλούσια σε ζάχαρη ροφήματα δεν είναι ό,τι καλύτερο για την περιφέρεια της μέσης μας ή την υγεία των δοντιών μας. Μια νέα μελέτη όμως ρίχνει φως στο πόσο μεγάλη ζημιά μπορεί να πάθει εξ αιτίας τους ο εγκέφαλος μας σε βρεφική και παιδική ηλικία.
Εύπλαστος ο εγκέφαλος στην κατά τη βρεφική και τη νηπιακή ηλικία
Οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν κατά την έρευνα στην περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τη συναισθηματική συμπεριφορά και τη γνωστική λειτουργία ήταν πιο εκτεταμένες από αυτές που προκαλούνται από ακραίο στρες στην αρχή της ζωή μας: Είναι γνωστό ότι οι αρνητικές εμπειρίες στη βρεφική και παιδική ηλικία, όπως το έντονο άγχος ή η κακοποίηση, αυξάνουν τον κίνδυνο κακής ψυχικής υγείας και ψυχολογικών διαταραχών αργότερα στη ζωή.
Ο αριθμός των τραυματικών γεγονότων – ατυχήματα, παρατήρηση ενός τραυματισμού, πένθος, φυσικές καταστροφές, σωματική, σεξουαλική και συναισθηματική κακοποίηση ή ενδοοικογενειακή βία – στον οποίο εκτίθεται ένα παιδί, σχετίζεται με αυξημένες συγκεντρώσεις της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η κακοποίηση σε παιδική ηλικία σχετίζεται με μειωμένο όγκο εγκεφάλου και ότι τα προβλήματα αυτά μπορεί να συνδέονται με το άγχος.
Στην έρευνα που υπογράφουν οι Jayanthi Maniam και Margaret Morris του πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία, εξετάστηκε αν η επίδραση του πρόωρου άγχος στον εγκέφαλο επιδεινώνεται από την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ζαχαρούχων ποτών μετά τον απογαλακτισμό. Καθώς οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις, η έρευνα έγινε σε θηλυκά ποντίκια.
Μελετήθηκαν τέσσερις ομάδες ποντικιών, μέχρι να φτάσουν σε ηλικία 15 εβδομάδων: μία ομάδα χωρίς άγχος που κατανάλωνε μεγάλη ποσότητα ζάχαρης, μία χωρίς άγχος που κατανάλωναν ζάχαρη, μία που εκτέθηκε σε άγχος και μία που εκτέθηκε σε άγχος και κατανάλωνε ζάχαρη.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, ο εγκέφαλος των ποντικιών που δεν εκτέθηκαν σε στρες και κατανάλωναν ζάχαρη, υπέστη παρόμοιες αλλαγές στον ιππόκαμπο με τα ποντίκια που εκτέθηκαν σε στρες αλλά δεν κατανάλωναν ζάχαρη. Η έκθεση στο στρες και το ζαχαρούχο ποτό οδήγησε σε μικρότερη ανάπτυξη του υποδοχέα που δεσμεύει την κορτιζόλη, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα να επανέλθουμε μετά από έκθεση σε μια αγχωτική κατάσταση. Αλλαγές υπήρξαν και σε άλλα γονίδια που σχετίζονται με την ανάπτυξη των νεύρων, τόσο από το στρες όσο και από την υψηλή κατανάλωση ζάχαρης.
Τα αποτελέσματα είναι ακόμη πρώιμα και είναι εξαιρετικά δύσκολο να επαναληφθούν σε ανθρώπους. Είναι όμως ενδεικτικά και δίνουν ακόμη έναν λόγο για να μείνουν τα βρέφη και τα παιδιά όσο το δυνατόν μακριά από την κατανάλωση ζάχαρης.