Έχουμε ήδη μπει στη Σαρακοστή και πολλοί είναι αυτοί που τηρούν πιστά τη νηστεία από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι το Πάσχα. Αν αφαιρέσεις την ημέρα του Ευαγγελισμού στις 25 Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων όπου επιτρέπεται το ψάρι , μένουν 47 ημέρες αποχής απ’ όλα τα ζωικά προϊόντα.
Η νηστεία δεν είναι εφεύρεση του Χριστιανισμού καθώς συναντάται και σε άλλες θρησκείες αλλά ακόμη και στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στους Σπαρτιάτες, οι οποίοι πριν από κάθε σημαντική μάχη κήρυσσαν δεκαήμερη νηστεία διότι πίστευαν ότι η άσκηση εγκράτειας δυναμώνει το πνεύμα. Σε καμία πάντως άλλη θρησκεία δεν υπάρχει υποχρεωτική νηστεία τόσο μεγάλη σε διάρκεια και με τόσο μεγάλο αποκλεισμό τροφών.
Οι περισσότερες έρευνες πάντως συνδέουν τη νηστεία με τη μεσογειακή διατροφή που θεωρείται παγκοσμίως η καλύτερη. Καταναλώνοντας περισσότερα λαχανικά, όσπρια και φρούτα και αποκλείοντας ταυτόχρονα τα ζωικά λιπαρά, αποτοξινώνεις τον οργανισμό σου και βελτιώνεις σημαντικά την υγεία σου. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Κρήτης όσοι ακολουθούν αυστηρά τις ημέρες νηστείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας (σύνολο 170 ημέρες) έχουν μειωμένη χοληστερόλη, μικρότερο ποσοστό εμφάνισης καρκίνου και λιγότερο σωματικό βάρος. Αυτό οφείλεται στο ότι η συγκεκριμένη διατροφή είναι πλούσια σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπραρά οξέα με αυξημένες ποσότητες ω3 και ω6, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, φλαβονοειδή.
Για να μη λείψει από τον οργανισμό μας κανένα θρεπτικό συστατικό από τον αποκλεισμό του κρέατος, των γαλακτοκομικών προϊόντων και των ψαριών υπάρχουν εναλλακτικές πηγές πρόσληψης.
-Για το Ασβέστιο: φυτικά γάλατα (σόγιας, αμυγδάλου), ξηροί καρποί (καλύτερα ωμοί και ανάλατοι), σουσάμι, ταχίνι, πράσινα λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι).
-Για τον Σίδηρο: φυτικά γάλατα (σόγιας, αμυγδάλου) ξηροί καρποί, σουσάμι, ταχίνι, θαλασσινά, σπανάκι σε συνδυασμό με βιταμίνη C για καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου (π.χ σπανακόρυζο με λεμόνι).
-Για τις Πρωτεΐνες: Σόγια, θαλασσινά, όσπρια (π.χ φακόρυζο)
Η ελληνική κουζίνα προσαρμοσμένη στις μεγάλες περιόδους νηστείας έχει να επιδείξει μία μεγάλη ποικιλία φαγητών όπως τα λαδερά αλλά και πολλούς συνδυασμούς τροφών που έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν θρεπτικά συστατικά όπως οι πρωτεΐνες. Φαγητά παραδοσιακά, νόστιμα, υγιεινά αλλά με πολλές θερμίδες. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί:
-στην ποσότητα λαδιού που χρησιμοποιούμε
-να προτιμάμε το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης
-να αποφεύγουμε την καθημερινή κατανάλωση αμυλούχων τροφών όπως τα ζυμαρικά και το ρύζι και να τα αντικαθιστούμε με όσπρια και λαχανικά
-να επιλέγουμε ολόκληρα φρούτα σε σχέση με τους χυμούς
-να είμαστε προσεκτικοί στα σνακ, ακόμη και με τα νηστίσιμα που πλέον κυκλοφορούν σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες εστίασης
Σε αντίθετη περίπτωση θα δούμε τη ζυγαριά να ανεβαίνει, πράγμα που συμβαίνει σε πολλούς ανθρώπους κατά την περίοδο της νηστείας.
Υπάρχουν ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες που καλό θα ήταν να απευθυνθούν στο γιατρό τους σε περίπτωση που θέλουν να νηστέψουν, αν και καλύτερα να αποφύγουν την αυστηρή νηστεία. Ορισμένες απ’ αυτές είναι:
-Οι έγκυες και θηλάζουσες μητέρες
-Τα παιδιά και οι έφηβοι ειδικά όσα έχουν επιβαρυμένο πρόγραμμα εξετάσεων
-Οι αθλητές
-Όσοι πάσχουν από χρόνιες παθήσεις όπως διαβήτη, αναιμία, νεφρική ανεπάρκεια, οστεοπόρωση ή οστεοπενία , άτομα με γαστρεντερικές διαταραχές.