Ένα νέο είδος βλαστικών κυττάρων βελτιώνει τις προοπτικές της αναγεννητικής ιατρικής να μιμηθεί τον τρόπο που οι σαλαμάνδρες μεγαλώνουν νέα άκρα, λένε οι επιστήμονες.
Θεραπείες που βασίζονται στα προκλητά πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα (iMS) θα μπορούσαν να δοκιμαστούν και σε ανθρώπους ήδη από το επόμενο έτος, σύμφωνα με αυστραλούς ερευνητές.
Η ερευνητική ομάδα, από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, παρουσίασε μια μέθοδο για τη δημιουργία iMS, επαναπρογραμματίζοντας κύτταρα των οστών και του λίπους. Στη θεωρία, τα κύτταρα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανασύσταση οστών, χόνδρων και μυών.
Σε αντίθεση με άλλα είδη βλαστικών κυττάρων που μπορούν να εξελιχθούν σε πολλούς τύπους ιστών, τα iMS δεν πιστεύεται ότι εγκυμονούν κίνδυνο ενεργοποίησης καρκίνου.
Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής John Pimanda, δήλωσε: «Προς το παρόν είμαστε σε φάση εκτίμησης για το αν ενήλικα, ανθρώπινα λιπώδη κύτταρα που αναπρογραμματίζονται σε κύτταρα iMS, μπορούν να αποκαταστήσουν βλάβες κατεστραμμένου ιστού με ασφάλεια σε ποντίκια – οι δοκιμές σε ανθρώπους αναμένεται να ξεκινήσουν στα τέλη του 2017. Η τεχνική αυτή είναι πρωτοποριακή».
Μέχρι σήμερα οι ερευνητές που διερευνούν τις αναγεννητικής θεραπείες έχουν πειραματιστεί με εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα (ES) και προκλητά ολοδύναμα βλαστικά κύτταρα (iPS).
Και τα δύο συμπεριφέρονται με παρόμοιο τρόπο, πολλαπλασιάζονται επ’ αόριστον και έχουν την ικανότητα να μετατραπούν σε οποιοδήποτε είδος ιστού.
Ενώ τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα είναι φυσικά και λαμβάνονται από έμβρυα σε πρώιμο στάδιο, τα iPS προέρχονται από τον επαναπρογραμματισμό ενηλίκων κυττάρων. Αλλά και τα δύο είδη κρύβουν τον κίνδυνο δημιουργίας καρκινικών όγκων.
Τα IMS, που βρίσκονται στο επίκεντρο της νέας έρευνας που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences έχουν πιο περιορισμένες ικανότητες, αλλά υποστηρίζεται ότι είναι ασφαλέστερα από τα ES και τα iPS.
Η αυστραλιανή ερευνητική ομάδα τα δημιούργησε προκαλώντας «πλαστικότητα» σε κύτταρα οστών και λίπους από ποντίκια και ανθρώπους-δωρητές.
Η τεχνική περιλαμβάνει την έκθεση των κυττάρων σε μια ένωση που ονομάζεται ΑΖΑ καθώς και έναν αυξητικό παράγοντα που προέρχεται από αιμοπετάλια – μια ουσία που διεγείρει την ανάπτυξη. Οι επιστήμονες λένε ότι μιμείται εντυπωσιακά τον τρόπο που οι χρησιμοποιούν την πλαστικότητα για να αναγεννούν κομμένα άκρα ή ουρές.
Ο Δρ Ralph Mobbs, επίσης από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, ο οποίος θα είναι επικεφαλής στις ανθρώπινες δοκιμές, δήλωσε: «Η θεραπεία έχει τεράστιες δυνατότητες για την αντιμετώπιση των πόνων στην πλάτη και στον αυχένα, των κακώσεων στη σπονδυλική στήλη, του εκφυλισμού των αρθρώσεων και των μυών και θα μπορούσε επίσης να επιταχύνει την ανάρρωση μετά από πολύπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις».
