Η οστεοπόρωση, όπως προδίδει και το όνομά της, είναι μια ασθένεια που προσβάλλει τα οστά. Παρότι κατασκευασμένα να στηρίζουν όλο το σώμα και να αντέχουν σε μεγάλες πιέσεις, αν προσβληθούμε από την ασθένεια, τα οστά γίνονται αδύναμα και εύθραυστα – τόσο εύθραυστα ώστε μια μικρή πτώση ή ακόμη και ήπιες καταπονήσεις, όπως το σκύψιμο ή ο έντονος βήχας, μπορεί να προκαλέσουν κάταγμα. Τα κατάγματα που οφείλονται στη οστεοπόρωση συμβαίνουν πιο συχνά στο ισχίο, τον καρπό ή τη σπονδυλική στήλη.
Τα οστά είναι στην πραγματικότητα ζωντανός ιστός, ο οποίος συνεχώς διασπάται και αντικαθίσταται, βρίσκονται σε μια διαρκή κατάσταση ανανέωσης. Όταν είμαστε νέοι, το σώμα μας δημιουργεί νέο οστό, πιο γρήγορα από ότι διασπάται το παλιό. Όσο μεγαλώνουμε όμως ο ρυθμός δημιουργίας οστού μειώνεται: η οστεοπόρωση εμφανίζεται όταν η δημιουργία νέου οστού δεν συμβαδίζει με την απομάκρυνση των παλαιών οστών αλλά γίνεται πιο αργά, με αποτέλεσμα την απώλεια οστικής μάζας.
Η οστεοπόρωση δεν κάνει διακρίσεις και πλήττει τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες, όμως δείχνει ιδιαίτερη «προτίμηση» σε ηλικιωμένες γυναίκες, μετά την εμμηνόπαυση. Στα πρώιμα στάδια της οστικής απώλειας συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα, όμως από τη στιγμή που τα οστά έχουν αποδυναμωθεί από την οστεοπόρωση, τα συμπτώματα που εμφανίζονται μπορεί να είναι πόνοι στην πλάτη, απώλεια ύψους, κύφωση, κάποιο κάταγμα που συνέβη πολύ πιο εύκολα από ό, τι θα περιμένατε. Αν είστε γυναίκα που είχατε πρόωρη εμμηνόπαυση, λάβατε κορτικοστεροειδή για αρκετούς μήνες ή οι γονείς σας είχαν κατάγματα ισχίου, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας ώστε να ελέγξετε την κατάσταση των οστών σας.
Το πόσο πιθανό είναι να εμφανίσει κάποιος οστεοπόρωση σε μεγαλύτερη ηλικία, εξαρτάται εν μέρει από την οστικής μάζας που ανέπτυξε νεότερος: αν αποκτήσατε πολύ μικρός, πιθανότατε έχει «αποθηκεύσει» αρκετή για την εποχή που ο οργανισμός σας δεν θα μπορεί να αναπληρώσει αρκετά γρήγορα εκείνη που διασπάται.
Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση οστεοπόρωσης δεν ελέγχονται, όπως το φύλο σας (οι γυναίκες έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες), η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, ο σωματότυπος. Άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο είναι οι ορμόνες, τα προβλήματα του θυρεοειδούς, η παρατεταμένη χρήση κορτικοστεροειδών και άλλων φαρμάκων.
Η διατροφή παίζει επίσης το δικό τους ρόλο στην εμφάνιση της ασθένειας: η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και οι διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία, αυξάνουν δραματικά τις πιθανότητες για οστεοπόρωση. Εξίσου επιβαρυντική είναι η καθιστική ζωή, καθώς οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που είναι δραστήριοι έχουν μικρότερες πιθανότητες να νοσήσουν – ασκήσεις με βάρη και δραστηριότητες που βελτιώνουν την ισορροπία και την καλή στάση του σώματος έχουν αποδειχθεί ιδιαιτέρως ευεργετικές.
