Μετά από δεκαετίες ερευνών, η επιστήμη καταλήγει: μεγάλος εγκέφαλος δεν σημαίνει και μεγάλη εξυπνάδα.
Η ιδέα ήταν σχετικά απλή και δύσκολα θα μπορούσε να την αποφύγει κάποιος, επιστήμονας ή μη: ένας μεγάλος σε μέγεθος εγκέφαλος, δεν θα είναι και εξυπνότερος σε σχέση με έναν μικρότερο; Ακούγεται λογικό. Είναι όμως; Είναι δικαιολογημένη η απεικόνιση των ιδιοφυϊών στον κινηματογράφο από ηθοποιούς με… κάπως μεγαλύτερο κεφάλι, ώστε να παραπέμπει η εικόνα σε έναν υπερμεγέθη εγκέφαλο;
Αν ήταν έτσι βεβαίως, τα πιο έξυπνα θηλαστικά του πλανήτη θα ήταν οι φάλαινες, των οποίων ο εγκέφαλος φτάνει να ζυγίζει έως 8 κιλά – και ναι, είναι έξυπνες αλλά όχι όσο οι άνθρωποι, αν και ο δικός μας εγκέφαλος έχει βάρος μόλις 1,4 κιλά. Μήπως όμως αυτό που παίζει ρόλο, είναι το μέγεθος του εγκεφάλου αλλά σε σχέση με το σώμα και όχι σε απόλυτες τιμές, σκέφτηκαν κάποιοι άλλοι. Σε αυτή την περίπτωση όμως, η μυγαλή, ένα συμπαθές θηλαστικό που θυμίζει ποντίκι, θα είχε εύκολα τα πρωτεία – αλλά ούτε αυτό ισχύει.
Αφήνοντας τα λόγια του αέρα και τις εκτιμήσεις με το… μάτι, επιστήμονες από την Αυστρία, την Ολλανδία και τη Γερμανία, εξέτασαν τα ευρήματα 88 διαφορετικών μελετών στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 8.000 άτομα, για να επιβεβαιώσουν επισήμως στο περιοδικό Neuroscience and Behavioral Reviews ότι όσον αφορά την ευφυΐα, το μέγεθος του εγκεφάλου απλώς δεν έχει σημασία.
Αν και υπάρχει μια εμφανής σχέση του όγκου του εγκεφάλου με την ανθρώπινη ευφυΐα, δεν φαίνεται να είναι πραγματικά σημαντική, υποστηρίζει ο Jakob Pietschnig από το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Βιέννης.
Αυτού που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στο IQ ενός ανθρώπου είναι η δομή του εγκεφάλου και το σε πόσο καλή κατάσταση βρίσκεται. Το μέγεθος αντίθετα λειτουργεί ως ένας από τους πολλούς συμπληρωματικούς μηχανισμούς που επηρεάζουν τις νοητικές λειτουργίες του ανθρώπου. Αυτό εξηγεί άλλωστε γιατί οι άνδρες, οι οποίοι τείνουν να έχουν μεγαλύτερο σε μέγεθος εγκέφαλο από ό, τι οι γυναίκες, δεν έχουν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ IQ.
