Ένα πρόγραμμα εικονικής πραγματικότητας χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για να βοηθήσει στη θεραπεία της παράνοια.
Οι ασθενείς που υπέφεραν από μανία καταδίωξης ενθαρρύνθηκαν να «μπουν» σε έναν τρένο υπόγειου σιδηρόδρομου και έναν ανελκυστήρα, περιβάλλοντα τα οποία δημιούργησε ένας υπολογιστής.
Οι προσομοιώσεις επέτρεψαν σε 30 ασθενείς που συμμετείχαν στην έρευνα να «βρεθούν» σε κοινωνικές καταστάσεις στις οποίες φοβόταν για την ασφάλειά τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και δημοσιεύθηκε στο British Journal of Psychiatry.
Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: στην πρώτη, οι επιστήμονες ζήτησαν να χρησιμοποιήσουν την κανονική αμυντική συμπεριφορά τους, όπως το να αποφύγουν την επαφή με τα μάτια. Η δεύτερη ομάδα ενθαρρύνθηκε να μειώσει τις άμυνές της και να προσπαθήσουν να μάθουν ότι ήταν ασφαλείς, πλησιάζοντας τους εικονικούς χαρακτήρες (avatars) και στεκόμενοι κοντά τους ή κοιτάζοντας τους.
Η δεύτερη ομάδα, που «δοκίμασε» τους φόβους της, παρουσίασε τη μεγαλύτερη μείωση στις παρανοϊκές ψευδαισθήσεις της. Περισσότερα από τα μισά μέλη της ομάδας δεν είχαν πλέον σοβαρή παράνοια στο τέλος των δοκιμών.
Τα μέλη της πρώτης ομάδας, που χρησιμοποίησαν τις άμυνες τους, είδαν επίσης κάποια μείωση στο επίπεδο της σοβαρής παράνοιας από την οποία υπέφεραν.
Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Daniel Freeman, κλινικός ψυχολόγος στο Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε: «Στην καρδιά της παράνοιας βρίσκεται η αβάσιμη πεποίθηση ότι οι άνθρωποι απειλούνται. Με την εικονική πραγματικότητα που μπορούμε να βοηθήσουμε το άτομο να μάθει εκ νέου ότι είναι ασφαλές και όταν το κάνουμε, η παράνοια εξαφανίζεται».
Η ερευνητική ομάδα της Οξφόρδης εκτιμά ότι περίπου το 1-2% του πληθυσμού υποφέρει από σοβαρή παράνοια σε κάποια στιγμή της ζωής του, κατάσταση που συνήθως συνδέεται με κάποια διαταραχή της ψυχικής υγείας όπως η σχιζοφρένεια. Οι ασθενείς έχουν τόσο ισχυρή αίσθηση δυσπιστίας που αποφεύγουν την επαφή με τους ανθρώπους και μπορεί να μη βγαίνουν από το σπίτι.
Η μελέτη ήταν μικρή και οι ασθενείς είχαν μόνο μία μισή ώρα συνεδρίας εικονικής πραγματικότητας, χωρίς μακροπρόθεσμη παρακολούθηση. Ωστόσο, ο καθηγητής Freeman πιστεύει ότι τα αποτελέσματα ήταν «εξαιρετικά καλά»: «Νομίζω ότι αυτή είναι μια γεύση από το μέλλον της ψυχιατρικής περίθαλψης Υπάρχει μια επανάσταση σε εξέλιξη στην εικονική πραγματικότητα με πολλές συσκευές έτοιμες να κυκλοφορήσουν. Καθώς θα γίνονται πιο οικονομικά προσιτές θα τις δούμε να χρησιμοποιούνται όχι μόνο σε κλινικό περιβάλλον, αλλά και στα σπίτια μας».
