Οι ψυχοπαθείς ίσως δεν πάσχουν από μια νευρολογική διαταραχή, αλλά, αντίθετα, η κατάστασή τους μπορεί να είναι ένα εξελικτικός μηχανισμός επιβίωσης, σύμφωνα με τον άνθρωπο που δημιούργησε το τυποποιημένο τεστ που ανακαλύπτει διαταραχές της προσωπικότητας.
Ο Robert Hare, ο ψυχολόγος πίσω από το τεστ 20 σημείων Hare Psychopathy Checklist, υποστηρίζει ότι οι ψυχοπαθείς, οι οποίοι υπολογίζει ότι αποτελούν το 1% του ανθρώπινου πληθυσμού, θα μπορούσαν να είναι το αποτέλεσμα μιας εξελικτικής διαδικασίας.
Παρά τις δεκαετίες μελετών, η απάντηση στο γιατί οι άνθρωποι γίνονται ψυχοπαθείς παραμένει ασαφής. Η συντριπτική πλειοψηφία του επιστημονικού έργου για την ψυχοπάθεια επικεντρώνεται σε ανωμαλίες στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς και στις επιπτώσεις εξωτερικών παραγόντων. Όμως ο ψυχολόγος υποστηρίζει ότι μπορεί να πρόκειται μια εξελικτική διαδικασία.
Μιλώντας στο περιοδικό Discover, ο Hare δήλωσε: «Είναι εξίσου λογικό -και πολύ περισσότερο λογικό στο μυαλό μου- να ερμηνεύσουμε την ψυχοπάθεια ως αποτέλεσμα εξελικτικής διαδικασίας. Μπορείτε να περάσετε τα γονίδιά σας αποκτώντας ένα ή δύο παιδιά και επενδύοντας πολλά στην ευημερία τους. Αλλά γνωρίζουμε ότι οι σχέσεις των ψυχοπαθών είναι απρόσωπες, ότι προτιμούν την στρατηγική να αποκτούν πολλά παιδιά και στη συνέχεια να τα εγκαταλείπουν».
Αν και απαράδεκτη για τους περισσότερους ανθρώπους, ο Hare υποστηρίζει ότι αυτή η τακτική αναπαραγωγής σημαίνει ότι η ψυχοπάθεια θα πρέπει να θεωρείται βιολογική προσαρμογή και όχι νευρολογική διαταραχή.
«Από μια εξελικτική σκοπιά της ψυχολογίας, η δομή και η λειτουργιών των εγκεφάλων των ψυχοπαθών μπορεί να είναι λίγο διαφορετική, αλλά είναι κατάλληλα σχεδιασμένοι για εμπλοκή σε επιθετική συμπεριφορά. Θα μπορούσαν να είναι γενετικά προγραμματισμένοι, αλλά ποιοι μηχανισμοί ενεργοποίησης θα μπορούσαν να “ξυπνήσουν” τα γονίδια; Δεν γνωρίζουμε. Αλλά γνωρίζουμε ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι καθοριστικοί».
Ο Hare πιστεύει επίσης ότι οι ψυχοπαθείς είναι σε θέση να ανταποκρίνονται σε προγράμματα θεραπείας και ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν την κατάστασή τους προς όφελός τους, με έναν τρόπο που είναι παραγωγικός για τους ίδιους και την κοινωνία.
«Η άποψή μου είναι ότι ψυχοπαθείς έχουν την πνευματική ικανότητα να γνωρίζουν τους κανόνες της κοινωνίας και τη διαφορά μεταξύ σωστού και λάθους – επιλέγουν απλώς ποιους κανόνες θα ακολουθήσουν ή θα αγνοήσουν», είπε.
