Η απώλεια μνήμης δεν είναι ένα αναπόφευκτο κομμάτι της γήρανσης, υποστηρίζουν επιστήμονες που μελετούν μια μοναδική ομάδα ανθρώπων στα 60 τους και στα 70 τους με το μυαλό κοφτερό σαν να ήταν 20 ετών.
Αυτοί οι «σούπερ-ηλικιωμένοι» αποδίδουν εξίσου καλά στα τεστ μνήμης με ανθρώπους που έχουν το ένα τρίτο της ηλικίας τους, όπως ανακάλυψαν οι ερευνητές από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και οι τομογραφίες του εγκεφάλου τους φαίνεται να αποκαλύπτουν το γιατί.
Οι περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται με τη μάθηση και τη διατήρηση νέων πληροφοριών δεν έδειξαν κανένα από τα σημάδια συρρίκνωσης που τυπικά σχετίζονται με την ηλικία.
Ακόμη περισσότερο, οι βαθμολογίες του τεστ μνήμης έδειξαν ότι σχετίζονται με το μέγεθος του εγκεφάλου – όσοι είχαν καλύτερη απόδοση στα τεστ, είχαν επίσης μεγαλύτερο πάχος στις περιοχές-κλειδί του εγκεφάλου που οι ερευνητές εξέτασαν στις μαγνητικές τομογραφίες.
Οι συγγραφείς της μελέτης, μεταξύ των οποίων και η ελληνίδα Δρ Αλεξάνδρα Τουρούτογλου από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, επισημαίνουν ότι το έργο τους, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of Neuroscience, θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει στην κατανόηση των διεργασιών που οδηγούν στην άνοια και στο αν υπάρχουν τρόποι για την αποφυγή της.
Καθώς περνάμε τα 50 μας, οι εγκέφαλοί μας τείνουν να συρρικνώνονται σε όγκο και η μνήμη αρχίζει να παρακμάζει. Αυτές οι εκτεταμένες αλλαγές στον εγκέφαλο θεωρούνται απολύτως φυσιολογικές, αλλά αυξανόμενες ενδείξεις δείχνουν ότι μπορεί να μην είναι καθολικές.
Βεβαίως στη νόσο του Αλτσχάιμερ, για παράδειγμα, υπάρχει αξιοσημείωτη συρρίκνωση σε τμήματα του εγκεφάλου που εμπλέκονται με την αποθήκευση και την ανάκτηση αναμνήσεων.
Η ερευνητική ομάδα εστίασε την έρευνά της σε αυτά τα τμήματα του εγκεφάλου, κάνοντας μαγνητικές τομογραφίες και υποβάλλοντας σε τεστ τις γνωστικές δεξιότητες 40 ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας (στα 60 και στα 70 τους) και 41 νέων (ηλικίας από 18 έως 32).
Οι δοκιμές αποκάλυψαν ότι κάποια από τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είχαν γνωστικές δεξιότητες που συναγωνίστηκαν εκείνες των νεότερων εθελοντών.
Σε αυτά τους 17 «σούπερ-ηλικιωμένους», διάφορα τμήματα του μηχανισμού της μνήμης – συμπεριλαμβανομένων της πρόσθιας νήσου, του κογχομετωπιαίου φλοιού και του ιπποκάμπου – εμφανίστηκαν παχύτερο και πιο υγιή από το συνηθισμένο για ανθρώπους της ηλικίας τους.
Ο επικεφαλής ερευνητής Δρ Brad Dickerson είπε τα ευρήματά τους αναπτύχθηκαν με βάση εκείνα των συναδέλφων τους από το πανεπιστήμιο Northwestern του Ιλινόις, οι οποίοι και επινόησαν τον όρο σούπερ-ηλικιωμένοι.
Όπως λέει, ότι η σημαντική ερώτηση είναι αν μπορεί η επιστήμη να μας κάνει σούπερ-ηλικιωμένους ή είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε.
«Ελπίζουμε ότι μπορεί να υπάρχουν όχι μόνο γενετικοί παράγοντες που κάνουν τους ανθρώπους ανθεκτικούς, αλλά και πράγματα που οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι, όπως η φυσική κατάσταση και η διατροφή».