To ανοσοποιητικό σύστημα ενός στα 10 παιδιά αντιδρά όπως εκείνο των πιθήκων απέναντι στον HIV και εμποδίζει την ανάπτυξη του AIDS, όπως δείχνει μια καινούρια έρευνα.
Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science Translational Medicine, ανακάλυψε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ορισμένων παιδιών παρέμενε «ψύχραιμο» στην παρουσία του ιού HIV, γεγονός που εμπόδιζε την καταστροφή του. Ο ιός εξοντώνει τελικά το ανοσοποιητικό σύστημα, επιφέροντας το γνωστό σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS) και αφήνοντας το σώμα ευάλωτο σε άλλες μολύνσεις.
Μια μόλυνση από τον ιό HIV που δεν θα αντιμετωπιστεί θεραπευτικά, θα οδηγήσει στο θάνατο το 60% των παιδιών μέσα σε δυόμισι χρόνια, αλλά η αντίστοιχη λοίμωξη σε πιθήκους δεν είναι μοιραία. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες θεραπείες για τη λοίμωξη από τον HIV, που βασίζονται στο ανοσοποιητικό.
Οι ερευνητές ανέλυσαν το αίμα 170 παιδιών από τη Νότια Αφρική, τα οποία είχαν τον ιό HIV, δεν είχαν λάβει ποτέ αντιρετροϊκή θεραπεία και ακόμη δεν είχαν αναπτύξει AIDS. Οι δοκιμές έδειξαν ότι είχαν δεκάδες χιλιάδες ιούς ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας σε κάθε χιλιοστόλιτρο αίματος τους. Αυτό κανονικά θα έπρεπε να δημιουργήσει υπερφόρτωση στο ανοσοποιητικό τους σύστημα, καθώς θα προσπαθούσε να καταπολεμήσει τη λοίμωξη, ή απλώς να κάνει τα παιδιά να αρρωστήσουν σοβαρά, όμως δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο σε κάποια από αυτά.
Ο καθηγητής Philip Goulder, ένας από τους ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δήλωσε: «Ουσιαστικά, το ανοσοποιητικό τους σύστημα αγνοεί τον ιό όσο το δυνατόν περισσότερο. Ο πόλεμος κατά του ιού είναι στις περισσότερες περιπτώσεις είναι η λάθος αντίδραση».
Η «αδιαφορία» απέναντι στον ιό φαίνεται ότι είναι αυτή τελικά που σώζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο HIV σκοτώνει τα λευκά αιμοσφαίρια του αίματος – τους πολεμιστές του ανοσοποιητικού συστήματος. Και όταν η άμυνα του οργανισμού αρχίζει να υπερπροσπαθεί να αντιμετωπίσει τον ιό, ακόμη περισσότερα λευκά αιμοσφαίριο μπορεί να εξοντωθούν από τα χρόνια επίπεδα φλεγμονής.
Ο καθηγητής Goulder είπε: «Ένα από τα συμπεράσματα που βγαίνει από αυτή τη μελέτη είναι ότι τα προβλήματα που προκαλεί ο HIV δεν έχουν να κάνουν τόσο πολύ με τον ιό, αλλά με την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού στην παρουσία του».
Για τους επιστήμονες, ο τρόπος που το 10% των παιδιών αντιμετωπίζουν τον ιό έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με τον τρόπο περισσότερα από 40 μη-ανθρώπινα πρωτεύοντα είδη αντιμετωπίζουν τον ιό ανοσοανεπάρκειας των πιθήκων ή SIV, τα οποία είχαν εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στη διάθεσή τους για να εξελίξουν τρόπους για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.
«Η φυσική επιλογή έχει δουλέψει σε αυτές τις περιπτώσεις και ο μηχανισμός είναι παρόμοιος με εκείνον σε αυτά τα παιδιά», δήλωσε ο καθηγητής Goulder.
Αυτού του είδους η άμυνα εναντίον του HIV είναι σχεδόν μοναδική στα παιδιά. Το ανοσοποιητικό σύστημα των ενηλίκων τείνει να τα «δίνει όλα» για να εξαφανίσει τον ιό, σε έναν πόλεμο που καταλήγει σχεδόν πάντα σε αποτυχία.
Τα παιδιά έχουν σχετικά ανεκτικό το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο γίνεται πιο επιθετική στην ενήλικη ζωή – η ανεμοβλογιά, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο σοβαρή στους ενήλικες, εξαιτίας του τρόπου που αντιδρά το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι καθώς τα μολυσμένα από τον ιό παιδιά μεγαλώνουν και το ανοσοποιητικό τους σύστημα ωριμάζει, δεν υπάρχει κίνδυνος να εμφανίσουν AIDS: κάποια θα εμφανίσουν και κάποια όχι.
Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV μπορεί να έχουν πλέον φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής, εφόσον έχουν πρόσβαση σε αντιρετροϊκά φάρμακα. Όμως το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν επιστρέφει ποτέ στη φυσιολογική λειτουργία, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου και άνοιας.