Οι θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως οι καρδιακές προσβολές και τα εγκεφαλικά, κορυφώνονται σε όλο τον κόσμο τον Ιανουάριο. Το γιατί συμβαίνει αυτό έχει προκαλέσει αμηχανία στους επιστήμονες εδώ και αρκετό καιρό, αλλά νέα στοιχεία αρχίζουν να διαλευκάνουν το μυστήριο.
Οι επιστήμονες αρχικά σκέφτηκε ότι είχε σχέση με το κρύο, αλλά αυτό αποδείχθηκε λάθος σημείο εκκίνησης. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας ανέλυσαν στοιχεία για τους θανάτους από εμφράγματα μεταξύ 1985 και 1996 στο Λος Άντζελες, μια πόλη με ήπιο χειμώνα και καθημερινή ελάχιστη θερμοκρασία που είναι σχετικά σταθερή κατά τη διάρκεια του έτους. Ανακάλυψαν εποχιακή διακύμανση στις καρδιακές προσβολές, με τους περισσότερους θανάτους να συμβαίνουν τον Ιανουάριο. Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με άλλες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ατμοσφαιρική ρύπανση
Οι ερευνητές έχουν εξετάσει επίσης την ατμοσφαιρική ρύπανση ως αιτία και εδώ φαίνεται να υπάρχει σταθερότερη βάση. Υπάρχει ένας εποχικός ρυθμός στην ατμοσφαιρική ρύπανση – για παράδειγμα, τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου, ενός εκ των βασικών ρύπων, βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους τον Ιανουάριο στις μεγάλες πόλεις.
Ακόμη και η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους που προέρχονται από τις αναθυμιάσεις καύσης πετρελαίου και βενζίνης, συνδέεται με αύξηση των θανάτων από εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια. Οι ρύποι εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος μέσω των πνευμόνων, όπου ξεκινάει μια φλεγμονώδη αντίδραση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβους στις αρτηρίες – έναν σημαντικότατο παράγοντα κινδύνου για εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια.
Γρίπη
Ένα άλλο σημαντικό έναυσμα για τις καρδιακές προσβολές είναι κάποια λοίμωξη. Οι λοιμώξεις είναι πολλές κατά τη διάρκεια του χειμώνα και υπάρχει μια γνωστή σχέση μεταξύ του ιού της γρίπης και της καρδιαγγειακής νόσου. Ο ιός της γρίπης μπορεί να οδηγήσει την εναπόθεση λίπους στα τοιχώματα των αρτηριών (της αθηρωματικής πλάκας) να «ξεκολλήσει», οδηγώντας σε απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας – την κύρια αιτία των καρδιακών προσβολών.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου, που είναι επίσης εποχιακοί, περιλαμβάνουν την υψηλή χοληστερόλη, την υψηλή αρτηριακή πίεση και τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Η ανεπάρκεια βιταμίνης D συνδέεται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης και κίνδυνο καρδιακών προσβολών. Συνδυάστε τα με τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου και έχετε μια καταστροφική συνταγή που κάνει τον Ιανουάριο επικίνδυνο.
Προσοχή το πρωί
Αποδεικνύεται ότι αυτοί οι παράγοντες κινδύνου δεν έχουν μόνο οι εποχιακές διακυμάνσεις, αλλά και χρονικές. Η έρευνα δείχνει ότι είμαστε πιο επιρρεπείς σε καρδιακές προσβολές γενικά τον Ιανουάριο, αλλά υπάρχει επίσης μια υψηλότερη συχνότητα περιστατικών ανάμεσα στις 6 το πρωί και το μεσημέρι. Η έλλειψη ύπνου και η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού (του εσωτερικού ρολογιού του οργανισμού) φαίνεται ότι είναι οι πιο σημαντικοί λόγοι γι’ αυτό.