Το κάπνισμα προκαλεί έναν στους 10 θανάτους παγκοσμίως, όπως δείχνει μια νέα μελέτη, οι μισοί εκ των οποίων συμβαίνουν σε μόλις τέσσερις χώρες – την Κίνα, την Ινδία, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Παρά την εφαρμογή εδώ και δεκαετίες πολιτικών ελέγχου του καπνού, η αύξηση του πληθυσμού συνοδεύτηκε και από αύξηση του αριθμού των καπνιστών, προειδοποίησαν οι ειδικοί.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η θνησιμότητα εξαιτίας του καπνίσματος θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς οι εταιρείες καπνού στοχεύουν επιθετικά σε νέες αγορές, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως διαπιστώνει η έκθεση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet.
«Παρά τις αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για τις βλαβερές συνέπειες του καπνού στην υγεία εδώ και μισό αιώνα, σήμερα, ένας στους τέσσερις ανθρώπους στον κόσμο είναι καθημερινός καπνιστής», είπε η ελληνικής καταγωγής επικεφαλής της έρευνας συγγραφέας Δρ Εμμανουέλλα Γακίδου του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.
«Το κάπνισμα παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για πρόωρο θάνατο και αναπηρία, έτσι, για να μειώσουμε περαιτέρω τις επιπτώσεις του, θα πρέπει να εντείνουμε τον έλεγχο του καπνού».
Η έκθεση βασίστηκε στις συνήθειες καπνίσματος σε 195 χώρες μεταξύ των ετών 1990 και 2015. Όπως διαπίστωσε, περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι κάπνιζαν καθημερινά το 2015 – ένας στους τέσσερις άνδρες και μία στις 20 γυναίκες.
Με άλλα λόγια, καταγράφηκε η μείωση από το 1990, όταν κάπνιζαν καθημερινά ένας στους τρεις άνδρες και μία στις 12 γυναίκες. Ωστόσο, η αύξηση του πληθυσμού σήμαινε ότι υπήρχε μία αύξηση του συνολικού αριθμού των καπνιστών, οι οποίοι ήταν 870 εκατομμύρια το 1990, αλλά και του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα -πάνω από 6,4 εκατομμύρια το 2015- που αυξήθηκε 4,7% κατά την ίδια περίοδο.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι ορισμένες χώρες είχαν καταφέρει να βοηθήσουν τους κατοίκους τους να το κόψουν, κυρίως μέσω ενός συνδυασμού υψηλότερων φόρων, προειδοποιήσεων στις συσκευασίες καπνικών προϊόντων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Κατά την περίοδο αυτών των 25 ετών, η Βραζιλία μείωσε το ποσοστό των καθημερινών καπνιστών από 29% σε 12% στους άνδρες και από 19% σε 8% στις γυναίκες.
Αντιθέτως, η έκθεση αναφέρει ότι το Μπαγκλαντές, η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες δεν είδαν καμία αλλαγή στα ποσοστά καπνιστών μεταξύ 1990-2015. Η Ρωσία, πάλι, είδε το κάπνισμα στις γυναίκες να αυξάνεται κατά 4% κατά την ίδια περίοδο και παρόμοιες τάσεις εμφανίζονται σε μέρη της Αφρικής.
Στα καθ’ ημάς, η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο σε ποσοστό γυναικών καθημερινών καπνιστριών (27%), δηλαδή πάνω από μία στις τέσσερις Ελληνίδες καπνίζουν κάθε μέρα – η αύξηση είναι οριακή σε σχέση με το 1990 (0,5%). Το ποσοστό των ανδρών καπνιστών μειώθηκε σε σύγκριση με το 1990 κατά περίπου 1%, όμως το ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζουν καθημερινά (36,6%) παραμένει εξαιρετικά υψηλό.