Το πρώτο εμβόλιο κατά της ελονοσίας στον κόσμο θα αρχίσει να διατίθεται το 2018 σε τρεις χώρες, την Γκάνα, την Κένυα και το Μαλάουι. Το εμβόλιο RTS, S εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό σύστημα για να επιτίθεται στο παράσιτο της ελονοσίας, το οποίο εξαπλώνεται με το τσίμπημα κουνουπιών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) δήλωσε ότι το εμβόλιο έχει τη δυνατότητα να σώσει δεκάδες χιλιάδες ζωές, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα είναι εφικτή η διάθεσή του στα φτωχότερα μέρη του κόσμου. Το εμβόλιο πρέπει να χορηγείται τέσσερις φορές – μία φορά το μήνα για τρεις μήνες και στη συνέχεια μία τέταρτη δόση, 18 μήνες αργότερα.
Αν και τα αποτελέσματά του είναι ευοίωνα σε ελεγχόμενες και καλά χρηματοδοτούμενες κλινικές δοκιμές, δεν είναι ακόμη σαφές εάν η ίδια διαδικασία μπορεί να γίνει στον πραγματικό κόσμο, σε μέρη όπου η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη είναι περιορισμένη.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΠΟΥ εκτελεί το πιλοτικό πρόγραμμα σε τρεις χώρες, για να διαπιστώσει εάν θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα πλήρες πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της ελονοσίας. Θα συνεχίσει επίσης να αξιολογεί την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού.
Ο κ. Matshidiso Moeti, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Αφρική, δήλωσε: «Η προοπτική του εμβολίου κατά της ελονοσίας είναι εξαιρετική είδηση. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν στο πιλοτικό πρόγραμμα θα μας βοηθήσουν να λάβουμε αποφάσεις για την ευρύτερη χρήση του εμβολίου. Σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες παρεμβάσεις κατά της ελονοσίας, ένα τέτοιο εμβόλιο θα είχε τη δυνατότητα να σώσει δεκάδες χιλιάδες ζωές στην Αφρική».
Η πιλοτική δοκιμή του εμβολίου θα περιλαμβάνει περισσότερα από 750.000 παιδιά ηλικίας μεταξύ πέντε και 17 μηνών. Σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, οι τέσσερις δόσεις έχει αποδειχθεί ότι αποτρέπουν σχεδόν τέσσερις στις δέκα περιπτώσεις ελονοσίας.
Το εμβόλιο μειώνει επίσης τις πιο σοβαρές περιπτώσεις κατά το ένα τρίτο και μειώνει τον αριθμό των παιδιών που χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη ή μεταγγίσεις αίματος. Αλλά τα οφέλη του μειώνονται σημαντικά χωρίς την κρίσιμη τέταρτη δόση.
Η Γκάνα, η Κένυα και το Μαλάουι επιλέχθηκαν επειδή έχουν ήδη εκτελέσει μεγάλα προγράμματα για την καταπολέμηση της ελονοσίας, αλλά εξακολουθούν να έχουν μεγάλο αριθμό κρουσμάτων. Κάθε χώρα θα αποφασίσει πώς να εκτελέσει τον πιλοτικό εμβολιασμό, αλλά είναι πιθανόν να δώσουν προτεραιότητα σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
Παρά την τεράστια πρόοδο ενάντια στην ασθένεια, εξακολουθούν να υπάρχουν 212 εκατομμύρια νέα κρούσματα ελονοσίας ετησίως και 429.000 θάνατοι. Η Αφρική είναι η ήπειρος που πλήττεται περισσότερο και οι περισσότεροι από τους θανάτους είναι παιδιών.