Μια μελέτη σε ανθρώπους που γεννήθηκαν με ένα χέρι δείχνει ότι οι νευροεπιστήμονες μπορεί να έχουν κάνει λάθος για όσα γνωρίζουμε για τον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένος ο εγκέφαλος.
Η Δρ Tamar Makin, από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, δήλωσε ότι η νέα θεωρία – αν αποδειχθεί σωστή – θα έχει «τεράστιες συνέπειες», προσθέτοντας ότι ήταν «εντυπωσιακό» να σκεφτεί κανείς ότι οι επιστήμονες θα μπορούσαν να έχουν παραπλανηθεί για τόσο πολύ καιρό.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, τον Καναδά και την Ελβετία χρησιμοποίησαν μαγνητική τομογραφία, για να παρακολουθήσουν τον εγκεφάλο ανθρώπων που γεννήθηκαν με ένα χέρι, καθώς εκτελούσαν καθημερινές εργασίες, όπως το να μετρούν χρήματα ή να συσκευάζουν δώρα.
Ανακάλυψαν ότι η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με το χέρι που λείπει ήταν ενεργή, όταν χρησιμοποιούσαν διαφορετικά μέρη του σώματος, όπως το χέρι, το πόδι και το στόμα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι αυτό συνέβαινε, όταν αυτά τα άλλα μέρη του σώματος χρησιμοποιούνταν, για να εκτελέσουν την ίδια λειτουργία με το δεύτερο χέρι σε ανθρώπους που είχαν και τα δυο τους χέρια, ανέφεραν οι ερευνητές στο περιοδικό Current Biology.
Αυτό υποδηλώνει ότι ο εγκέφαλος δεν είναι οργανωμένος έτσι, ώστε κάθε περιοχή να είναι υπεύθυνη για ένα μεμονωμένο τμήμα του σώματος, αλλά ότι διαφορετικές περιοχές είναι υπεύθυνες για διαφορετικές λειτουργίες.
Η Δρ Makin δήλωσε: «Εάν ισχύει, αυτό σημαίνει ότι έχουμε κάνει λάθος εξηγώντας την οργάνωση του εγκεφάλου με βάση το σώμα, αντί να την εξηγούμε με βάση τις διάφορες λειτουργίες. Είναι εντυπωσιακό ότι μπορεί να έχουμε κάνει λάθος για αυτό το θέμα για τόσο πολύ καιρό. Οι συνέπειες, αν αυτή η ερμηνεία είναι σωστή, θα είναι τεράστιες».
Η μελέτη, εξήγησε, υποδηλώνει ότι μπορεί «η περιοχή του χεριού να μην είναι ειδικά η περιοχή του χεριού, αλλά απλώς η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τις λειτουργίες που “κανονικά” εκτελούνται από αυτό το χέρι. Στους συμμετέχοντες με δύο χέρια, όλες αυτές εκτελούνται από το μη κυρίαρχο χέρι (σ.σ. δηλαδή, το δεξί στους αριστερόχειρες και το αντίθετο). Αλλά το γεγονός ότι βλέπουμε μια τόσο εντυπωσιακή διαφορετική “εκπροσώπηση” σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου σε ανθρώπους με ένα χέρι, μπορεί να υποδηλώνει ότι στην πραγματικότητα δεν η περιοχή του χεριού, αλλά των λειτουργιών που συνδέονται με αυτό».
Η γιατρός πάντως τόνισε ότι η ιδέα ήταν ακόμα μόνο μια υπόθεση εργασίας. Εάν είναι σωστή, θα είναι μια περαιτέρω απόδειξη της πλαστικότητας του εγκεφάλου – της θεωρίας ότι ο εγκέφαλος είναι ικανός να αναμορφωθεί και να προσαρμοστεί και ότι δεν είναι οργανωμένος με βάση άκαμπτες και αμετάβλητες παραμέτρους.
Η καλύτερη κατανόηση των εμπλεκομένων μηχανισμών του εγκεφάλου θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξεύρεση βελτιωμένων τρόπων, ώστε άτομα με αναπηρία να ελέγχουν καλύτερα τα προσθετικά άκρα χρησιμοποιώντας το μυαλό τους.
