Η εξέλιξη του ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο ώστε να μετατραπεί από αυλός αναπνοής και σε όργανο φώνησης, έχει δυστυχώς και το τίμημά του. Την άπνοια στον ύπνο.
Σήμερα, οι νεώτερες διαγνωστικές τεχνικές, (πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου) ανέδειξαν αυξημένη την συχνότητα διαφόρων Συνδρόμων Απνοιών Ύπνου (ΣΑΥ). Η ερώτηση «Ροχαλίζετε την νύχτα και νυστάζετε την ημέρα;» είναι απαραίτητη κατά τη λήψη του ιστορικού κάθε ασθενούς.
Συνήθως η σύζυγος (τα ΣΑΥ είναι συχνότερα στους άνδρες), καταπονεμένη από την παραβίαση της «νυκτερινής γαλήνης» και όχι μόνο… θα παρακινήσει τον ασθενή να επισκεφτεί τον ειδικό ιατρό και θα αποκαλύψει τα χαρακτηριστικά σημεία (άλλωστε η πρώτη επιστημονική περιγραφή του συνδρόμου έγινε από γυναίκα, την Annie Spite το 1937). Ο ασθενής ροχαλίζει έντονα και το ροχαλητό του διακόπτεται από άπνοιες και κάποτε απότομες κινήσεις. Συχνά επίσης αναφέρονται εφίδρωση, νυχτερινή συχνοουρία, καούρες και ξινίλες.
Η δόνηση των τοιχωμάτων του φάρυγγα και της μαλακής υπερώας κατά την αναπνοή στον ύπνο παράγει το ροχαλητό. Δεν υπάρχει αθώο ροχαλητό. Εκτός από από τις ενδο-οικογενειακές τριβές, είναι και η πρώτη ΄ηχηρή΄ ένδειξη διαταραχών του ύπνου με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Κάποτε το ροχαλητό συνοδεύεται από πλήρεις διακοπές της αναπνοής (άπνοιες) η/και μείωση του εύρους της αναπνοής (υπόπνοιες). Όταν ένα άτομο έχει περισσότερες από 5 άπνοιες/ώρα ύπνου, μπορεί να πάσχει από ΣΑΥ. Η σοβαρή υποξαιμία και ο κατακερματισμός της συνέχειας του ύπνου λόγω των απνοιών και των αφυπνίσεων ερμηνεύουν την παθογένεια του συνδρόμου.
Μπορεί βέβαια οι «μάχες» να μαίνονται την νύχτα, όμως οι απώλειες είναι ορατές την ημέρα.
Η υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας, αποτελεί τον πιο αξιόπιστο δείκτη βαρύτητας του ΣΑΥ. Κάποτε αποβαίνει μοιραία καθώς είναι γνωστό ότι το 20-25% των τροχαίων ατυχημάτων στις εθνικές οδούς οφείλεται σε οδηγούς που αποκοιμήθηκαν στο τιμόνι.
Παχυσαρκία, αδυναμία ελέγχου του σωματικού βάρους, πρωινή κεφαλαλγία αλλά και γνωσιακές και σεξουαλικές δυσλειτουργίες (εκπτώσεις συγκέντρωσης προσοχής, κρίσης, μνήμης, οπτικοκινηκών δεξιοτήτων, εκφοράς προφορικού λόγου, στύσης, λίμπιντο κ.α.), συνοδεύουν συχνά το σύνδρομο.
Επίσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Sleep Heart Health Study, υπάρχει ευθεία συσχέτιση του ΣΑΥ με την Αρτηριακή Υπέρταση. Ταυτόχρονα, το σύνδρομο είναι ανεξάρτητος προδιαθεσικός παράγοντας Στεφανιαίας Νόσου, Καρδιακής Ανεπάρκειας και Εγκεφαλικών επεισοδίων.
Οι επιπτώσεις των διαταραχών του ύπνου είναι πολλές και σημαντικές. Το τίμημα στην υγεία και την ευεξία του ίδιου του ασθενούς είναι μεγάλο και βαρύ. Το ΣΑΥ κατατρώει σαν σαράκι τις φυσικές άμυνες και τη ζωτική του ενέργεια των ασθενών, με σοβαρές συνέπειες στην καρδιαγγειακή και αναπνευστική τους λειτουργία προκαλώντας αναστάτωση σε όλη την οικογένεια.
Και είναι κρίμα, γιατί αυτή η διαταραχή μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Η σύγχρονη ιατρική έχει πολλές εξατομικευμένες λύσεις να σας προτείνει. Η επακριβής διάγνωση της και ο εντοπισμός όλων των αιτιών της δικής σας διαταραχής ύπνου, θα οδηγήσει και στην επιτυχή αντιμετώπισή της.
Εσείς απλά κάνετε το πρώτο αλλά σημαντικότερο βήμα. Επισκεφτείτε έναν ειδικό ιατρό.
Δρ Αντώνης Χριστόπουλος MD, MSc, PhD
Ειδικός Πνευμονολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος ειδικών ιατρείων ASTHMA CLINICS, GMC active member, τ.Clinical Chest Physician King’s College Hospital London
www.asthmaclinics.gr