Τοξικά σωματίδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν βρεθεί στους πνεύμονες, το συκώτι και τον εγκέφαλο εμβρύων, πολύ προτού πάρουν την πρώτη τους ανάσα. Οι ερευνητές είπαν ότι η ανακάλυψή τους ήταν «πολύ ανησυχητική», καθώς η περίοδος της κύησης είναι το πιο ευάλωτο στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης.
Χιλιάδες σωματίδια μαύρου άνθρακα βρέθηκαν σε κάθε κυβικό χιλιοστό ιστού, τα οποία εισέπνευσε η μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στη συνέχεια πέρασαν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του πλακούντα στο έμβρυο.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Lancet Planetary Health, βρήκε σωματίδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε κάθε δείγμα ιστού πνεύμονα, ήπατος και εγκεφάλου που εξετάστηκε, καθώς και στο αίμα του ομφάλιου λώρου και στον πλακούντα.
Ο μολυσμένος αέρας είναι ήδη γνωστό ότι συσχετίζεται έντονα με αυξημένες αποβολές, πρόωρους τοκετούς, χαμηλό βάρος βρέφους κατά τη γέννηση και διαταραγμένη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αλλά η νέα μελέτη παρέχει άμεσες αποδείξεις για το πώς μπορεί να προκληθούν αυτές οι βλάβες. Οι επιστήμονες είπαν ότι η ρύπανση θα μπορούσε να προκαλέσει δια βίου επιπτώσεις στην υγεία.
Τα σωματίδια αποτελούνται από αιθάλη από την καύση ορυκτών καυσίμων σε οχήματα, σπίτια και εργοστάσια και προκαλούν φλεγμονή στο σώμα, μεταφέροντας και τοξικές χημικές ουσίες. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε μη καπνίστριες μητέρες στη Σκωτία και το Βέλγιο, σε μέρη με σχετικά χαμηλή ατμοσφαιρική ρύπανση.
«Δείξαμε για πρώτη φορά ότι τα νανοσωματίδια μαύρου άνθρακα όχι μόνο εισέρχονται στον πλακούντα, αλλά και ότι στη συνέχεια βρίσκουν το δρόμο τους στα όργανα του αναπτυσσόμενου εμβρύου», δήλωσε ο καθηγητής Paul Fowler, από το Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν στη Σκωτία.
«Αυτό που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτά τα σωματίδια εισέρχονται επίσης στον αναπτυσσόμενο ανθρώπινο εγκέφαλο», είπε: «Αυτό σημαίνει ότι είναι δυνατό για αυτά τα νανοσωματίδια να αλληλεπιδράσουν άμεσα με όργανα και κύτταρα των εμβρύων».
Ο καθηγητής Tim Nawrot από το Πανεπιστήμιο του Χασέλ στο Βέλγιο, ο οποίος ήταν συν-επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε: «Οι νόμοι για την ποιότητα του αέρα θα πρέπει να ενημερωθούν με βάση αυτά τα στοιχεία και νέοι κανονισμοί να τεθούν για την προστασία των πιο ευαίσθητων σταδίων της ανθρώπινης ανάπτυξης».
Σημείωσε επίσης ότι οι κυβερνήσεις είναι υπεύθυνες για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά και ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να αποφεύγουν τους πολυσύχναστους δρόμους όταν είναι δυνατόν.
Τα σωματίδια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εντοπίστηκαν για πρώτη φορά σε πλακούντες το 2018 από τον καθηγητή Jonathan Grigg από στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και τους συνεργάτες του, ο οποίος δήλωσε ότι «η νέα μελέτη είναι πολύ καλή – έχουν δείξει πειστικά ότι τα σωματίδια περνούν στη συνέχεια στα έμβρυα. Το να βλέπεις σωματίδια να μπαίνουν στον εγκέφαλο των εμβρύων αλλάζει τα πράγματα, γιατί έχει δυνητικά ισόβιες συνέπειες για το παιδί. Είναι ανησυχητικό, αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει».
