Η διαρκής τάση για βελτίωση των χειρουργικών τεχνικών με σκοπό πάντα το όφελος του ασθενούς οδήγησε στην εξέλιξη της θωρακοχειρουργικής. Σήμερα εφαρμόζονται ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στο θώρακα και αυτές είναι η θωρακοσκοπική χειρουργική και η ρομποτική χειρουργική.
Η πρόοδος της τεχνολογίας (monitors-cameras-εργαλεία) και η βελτίωση των αναισθησιολογικών τεχνικών συνέτειναν στην εντυπωσιακή ανάπτυξη των επεμβάσεων στον θώρακα μέσα από δυο έως τρεις μικρές οπές και όχι πλέον μέσω της κλασσικής τομής. Αυτή είναι η θωρακοσκοπική χειρουργική VATS (Video Assissted Thoracic Surgery). Η τεχνική αυτή προκαλεί μικρότερη κάκωση στους μυς και τις πλευρές. Αυτό συνεπάγεται λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και καλύτερη μετέπειτα λειτουργία των μυών αφού δεν κόβονται. Επιπλέον επιτυγχάνεται καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα , αφού δεν γίνεται τομή.
Υπολογίζεται ότι περίπου 60% των θωρακοχειρουργικών επεμβάσεων μπορούν να ολοκληρωθούν σήμερα με θωρακοσκοπική τεχνική. Οι επεμβάσεις αυτές είναι τόσο διαγνωστικές όσο και θεραπευτικές.
Διαγνωστικά εφαρμόζονται στη διερεύνηση συλλογής υγρού στο θώρακα, (πλευριτική) στο περικάρδιο, στη βιοψία βλαβών του πνεύμονος, του μεσοθωρακίου, του οισοφάγου, των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου. Σημαντικό ρόλο επίσης διαδραματίζει στη σταδιοποίηση του καρκίνου του πνεύμονα.
Όμως σήμερα έχουν επεκταθεί κυρίως οι θεραπευτικές ενδείξεις, όπως η θεραπεία του εμπυήματος, του πνευμοθώρακα (συλλογή αέρα στο θώρακα), η αφαίρεση κύστεων και όζων του πνεύμονα. Είναι πλέον και αποδεκτή μέθοδος θεραπείας του καρκίνου πνεύμονος. Αυτό επιτυγχάνεται με εκτομή τμήματος του πνεύμονα ή με αφαίρεση λοβού (λοβεκτομή). Επιβάλλεται η αφαίρεση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου .
Αντίστοιχα όγκοι ή βλάβες του μεσοθωρακίου αφαιρούνται θωρακοσκοπικά (π.χ θύμος-οισοφάγος). Οι διορθώσεις βαρέων κυφώσεων ή σκολιώσεων αντιμετωπίζονται σήμερα θωρακοσκοπικά κυρίως σε παιδιά. Υπάρχουν ακόμη πολλές ενδείξεις εφαρμογής όπως διόρθωση υπεριδρωσίας των χεριών, διαφραγματοκήλης, βηματοδότηση διαφράγματος, θεραπεία εμφυσήματος κ.α.
Η ρομποτική χειρουργική πλεονεκτεί προσφέροντας τη στερεοσκοπική όραση και τη δυνατότητα λεπτότερων χειρισμών. Δεν έχει τύχει ευρείας εφαρμογής κυρίως λόγω κόστους απόκτησης του μηχανήματος, καμπύλης εκμάθησης των χειρουργείων, χρόνου εφαρμογής και υψηλού κόστους των υλικών αφού είναι μιας χρήσης.
Αναφερόμενοι στο κόστος η θωρακοσκοπική χειρουργική σήμερα έχει αποδεδειγμένα διεθνώς το ίδιο κόστος με την αντίστοιχη ανοικτή τεχνική. Το κόστος των υλικών ισοσκελίζεται από την μικρότερη παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο και από τη γρηγορότερη επανένταξη του στην εργασία και στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Αξίζει να τονιστεί ότι, όπως αναφέρθηκε και στην αρχή, έχει λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και λιγότερες κακώσεις στους μύες και τις πλευρές.
Το νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ υπήρξε πρωτοπόρο στην εφαρμογή της τεχνικής αυτής, δεδομένου ότι εφαρμόζει την θωρακοσκόπηση από το 1994 και είναι το πρώτο που εφάρμοσε στην Ελλάδα ρομποτική τεχνική για την αφαίρεση όγκων από τον θώρακα. Επιπλέον έγινε στο ΜΗΤΕΡΑ η πρώτη θωρακοσκοπική λοβεκτομή στην Ελλάδα σε παιδί 17 μηνών από την ίδια Θωρακοχειρουργική Κλινική.
Η εξέλιξη συνεχίζεται. Η ρομποτική χειρουργική παρά το ότι έχει αυξημένο κόστος είναι τεχνική που κερδίζει έδαφος. Επί του παρόντος εφαρμόζεται σε επιλεγμένα περιστατικά.
Dr ΚΟΣΜΑΣ ΗΛΙΑΔΗΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΘΩΡΑΚΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑ
http://www.hygeia.gr/docdetails.aspx?p_id=73&DOC_ID=134