Όταν πρόκειται για την κατανάλωση αλκοόλ, το μέτρο είναι το παν. Πολλές μελέτες τα τελευταία 20 χρόνια έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που πίνουν ένα ποτό την ημέρα ή λιγότερο μπορεί να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου, καρδιακών παθήσεων ή θνησιμότητας από κάθε αιτία σε σχέση με εκείνους που απέχουν εντελώς από το ποτό. Ωστόσο, ένας αυξανόμενος όγκος νεότερων ερευνών δείχνει ότι αυτοί οι ισχυρισμοί μπορεί να μην λένε την αλήθεια.
Μια ανασκόπηση 107 μελετών που δημοσιεύθηκαν από το 1980 έως το 2021 στο JAMA διαπίστωσε ότι η περιστασιακή ή χαμηλού όγκου κατανάλωση αλκοόλ δεν προσέφερε χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία σε σύγκριση με τους ανθρώπους που δεν έπιναν καθόλου. Υπήρχε όμως ένας σημαντικά αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας μεταξύ εκείνων που έπιναν λίγα ποτά την ημέρα ή περισσότερο.
Ένας λόγος που μπορεί να εξηγήσει τη σχέση μεταξύ της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ και του χαμηλότερου κινδύνου θνησιμότητας που παρατηρείται σε ορισμένες μελέτες, είπαν οι συγγραφείς της ανασκόπησης, είναι ότι όσοι πίνουν μέτρια τείνουν να είναι πιο υγιείς από εκείνους που απέχουν: Κατά μέσο όρο, έχουν καλύτερη διατροφή, ασκούνται πιο συχνά και έχουν καλύτερη στοματική υγιεινή από τους ανθρώπους που δεν πίνουν καθόλου.
Όμως γιατί οι μέτριοι πότες έχουν πιο υγιεινή συμπεριφορά σε σχέση με αυτούς που αποφεύγουν πλήρως το αλκοόλ; Ο Δρ William Schaffner, καθηγητής προληπτικής ιατρικής και μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt, είπε ότι μπορεί να οφείλεται στο ότι πολλοί από αυτούς είναι θρησκευόμενοι: «Η αποχή τους μπορεί να είναι μια μεμονωμένη δέσμευση στη ζωή, ενώ μπορεί να τρώνε υπερβολικά, να μην ασκούνται κ.λπ.».
Ο Δρ Mirza Rahman, πρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου Προληπτικής Ιατρικής, σχολίασε επίσης ότι οι υγιεινές συνήθειες σε τομείς όπως η διατροφή, η άσκηση και ο ύπνος μπορεί να μην είναι αρκετές για να μειώσουν τον αρνητικό αντίκτυπο της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ. Μεγάλες μελέτες που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία χρόνια, είπε, έχουν αποδείξει ότι κανένα επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ δεν είναι ασφαλές.
Μια ανασκόπηση του 2018 στο The Lancet, που περιλαμβάνει περισσότερες από 1.200 μελέτες παγκοσμίως, διαπίστωσε ότι ενώ η ελαφριά κατανάλωση αλκοόλ προσφέρει κάποια προστασία από τις καρδιακές παθήσεις, οι επιβλαβείς επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία ξεκινούν ακόμη και με χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ. Για παράδειγμα, η χρήση αλκοόλ είχε σημαντική σχέση με τον καρκίνο σε άτομα άνω των 50 ετών, ειδικά στις γυναίκες. Το 27% των θανάτων από καρκίνο στις γυναίκες και το 19% των θανάτων στους άνδρες συνδέονταν με τις συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ.
Η μελέτη του JAMA δεν έφτασε τόσο μακριά: διαπίστωσε ότι αν και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ δεν ισοδυναμεί με όφελος για την υγεία, δεν φαίνεται επίσης να αυξάνει πολύ τον κίνδυνο θανάτου, σύμφωνα με τους συγγραφείς. Αλλά η μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ είναι σίγουρα επικίνδυνο, κατά την άποψή τους.
