Από τον 15ο αιώνα έχει καθιερωθεί ως το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου και ίσως είναι η μοναδική μέρα που κανένας δεν ενδιαφέρεται αν έχει φάει σκόρδο – γιατί σίγουρα δεν θα είναι ο μόνος!
Ο μπακαλιάρος με τη σκορδαλιά είναι οι πρωταγωνιστές της ημέρας σε όλη την Ελλάδα, ηπειρωτική και νησιωτική, απλά με διάφορες παραλλαγές από τόπο σε τόπο.
Πάντα είχαμε την απορία πως καταλήξαμε στον μπακαλιάρο του βορειοανατολικού Ατλαντικού σε μία χώρα με τόσο μεγάλη ποικιλία σε εγχώρια ψάρια. Η απάντηση έρχεται από τον 15ο αιώνα και μοιάζει σημερινή: Ήταν η πιο εύκολη (ο μπακαλιάρος είναι παστός και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη συντήρηση) και οικονομική λύση για όλους τους Έλληνες, που με εξαίρεση τους κατοίκους των νησιών, δεν είχαν εύκολη πρόσβαση σε φρέσκα και φθηνά ψάρια.
Αν και οικονομικό φαγητό, η διατροφική αξία και των δύο πρωταγωνιστών της ημέρας είναι σημαντική και ο συνδυασμός τους μας προσφέρει όχι μόνο ένα εξαιρετικά νόστιμο αλλά και ένα πλούσιο θρεπτικά γεύμα.
Ο μπακαλιάρος περιέχει διάφορα μέταλλα, φώσφορο, μαγνήσιο, ασβέστιο,κάλιο, βιταμίνες Α, Ε, D, B6, B9, B12, αμινοξέα και είναι παράλληλα πλούσια πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, ενώ έχει φυσικά και ω-3 λιπαρά οξέα.
Τα ω-3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων και μειώνουν την αρτηριακή πίεση. Η βιταμίνη Α προάγει την υγεία των ματιών, η D των οστών και το σύμπλεγμα των βιταμινών B την υγεία των νευρικών ιστών.
Η σκορδαλιά συναντάται σε δύο βασικές μορφές, είτε με πατάτα είτε με ψωμί. Η χρήση όμως του σκόρδου είναι αυτή που κάνει τη διαφορά και μας προσφέρει ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και καταπολέμηση των φλεγμονών και των λοιμώξεων, ενώ δρα κατά της υπέρτασης και ενισχύει τη λειτουργία της καρδιάς.
Από θερμιδική άποψη, μία μερίδα μπακαλιάρου τηγανητού με χυλό ανέρχεται στις 200 θερμίδες , ενώ η ίδια μερίδα στον φούρνο μόλις 99 θερμίδες. Μία μερίδα σκορδαλιά έχει 253 θερμίδες.