Όταν ήμασταν παιδιά, οι καλοκαιρινές διακοπές έμοιαζαν να διαρκούν για πάντα και η αναμονή μέχρι τα Χριστούγεννα μας φαινόταν αιωνιότητα. Γιατί λοιπόν όσο μεγαλώνουμε ο χρόνος μοιάζει να κυλάει όλο και πιο γρήγορα;
Από ότι φαίνεται αυτό το φαινόμενο δεν έχει σχέση με τις ευθύνες που αναλαμβάνουμε και τις όλο και περισσότερες δουλειές που έχουμε να κάνουμε. Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι η αντίληψη για τον χρόνο αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε και τα πάντα φαίνεται να τρέχουν γρηγορότερα.
Υπάρχουν διάφορες θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει αυτό. Μια ιδέα είναι πως οφείλεται στη σταδιακή μεταβολή του βιολογικού μας ρολογιού. Η επιβράδυνση του μεταβολισμού μας, είναι παράλληλη με την επιβράδυνση των παλμών της καρδιάς μας και την αναπνοή μας. Στα παιδιά οι βιολογικοί δείκτες (καρδιακοί παλμοί, αναπνοές) είναι περισσότεροι στον ίδιο χρόνο, με αποτέλεσμα να νιώθουν μεγαλύτερο αυτό το χρονικό διάστημα.
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η αίσθηση του πώς αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο έχει σχέση με την ποσότητα των νέων πληροφοριών που δεχόμαστε. Όταν υπάρχουν πολλά νέα ερεθίσματα, οι εγκέφαλοί μας χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ότι αυτό το διάστημα διαρκεί περισσότερο. Αυτή η θεωρία βοηθά να εξηγηθεί και η αίσθηση «αργής κίνησης» που συχνά αναφέρεται στις στιγμές πριν από ένα ατύχημα: Οι ασυνήθιστες συνθήκες σημαίνουν ότι υπάρχουν πολλές νέες πληροφορίες που πρέπει να επεξεργαστούν.
Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με νέες καταστάσεις οι εγκέφαλοί μας καταγράφουν αναμνήσεις πιο πλούσιες σε λεπτομέρειες, με αποτέλεσμα να είναι η ανάμνησή μας που δίνει την αίσθηση της πιο αργής αίσθησης του χρόνου και όχι το ίδιο το γεγονός. Αυτό έχει αποδειχθεί και πειραματικά με έρευνα σε ανθρώπους που κάνουν ελεύθερη πτώση.
Αλλά πώς αυτό εξηγεί την αίσθηση επιτάχυνσης του χρόνου καθώς μεγαλώνουμε; Η θεωρία λέει ότι όσο περνούν τα χρόνια, τόσο πιο εξοικειωμένοι γινόμαστε με το περιβάλλον μας, τα σπίτια και τους χώρους εργασίας μας. Για τα παιδιά, όμως, ο κόσμος είναι ένα συχνά άγνωστο μέρος, γεμάτος με νέες εμπειρίες και ερεθίσματα που πρέπει να επεξεργαστεί. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά πρέπει να αφιερώσουν πολύ περισσότερη επεξεργαστική δύναμη του εγκεφάλου τους, με αποτέλεσμα να έχουν την αίσθηση ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά, σε σχέση με το πώς τον αντιλαμβάνονται οι ενήλικες.
Μια άλλη ιδέα είναι ότι αντιλαμβανόμαστε μια χρονική περίοδο ως το ποσοστό του χρόνου που έχουμε ήδη ζήσει. Σε ένα παιδί δύο ετών, ένας χρόνος είναι το μισό της ζωής του, γι’ αυτό του φαίνεται ως ένα τεράστιο διάστημα. Σε ένα παιδί δέκα ετών, ένας χρόνος είναι το 10% της ζωής του, ενώ σε έναν 20χρονο είναι μόνο το 5% – όσο μεγαλώνουμε λοιπόν, έχουμε την αίσθηση ότι ο χρόνος περνάει όλο και πιο γρήγορα.
Όπως και να έχει ο χρόνος κυλάει πάντα προς μία κατεύθυνση και δεν γυρίζει πίσω – φροντίστε να τον εκμεταλλευτείτε όσο το δυνατόν καλύτερα.
