Ο κινέζος επιστήμονας, που είχε ανακοινώσει πριν από έναν χρόνο ότι ήταν ο πρώτος που τροποποίησε γενετικά έμβρυα που κυοφορήθηκαν και ήρθαν στον κόσμο, καταδικάστηκε για την πράξη του σε τρία χρόνια φυλάκιση.
Ο Δρ He Jiankui καταδικάστηκε για παραβίαση της απαγόρευσης γενετικής τροποποίησης σε ανθρώπινα έμβρυα, στην οποία προχώρησε προσπαθώντας να προσφέρει προστασία στα δίδυμα κορίτσια από τον ιό HIV. Η πράξη του είχε καταδικαστεί σχεδόν ομόφωνα και από την παγκόσμια ιατρική κοινότητα, όταν ανακοίνωσε τα πειράματά του και τη γέννηση των διδύμων τον Νοέμβριο του 2018.
Εκτός από την ποινή φυλάκισης, του επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους τριών εκατομμυρίων γιουάν (περίπου 385.000 ευρώ). Το δικαστήριο καταδίκασε επίσης σε μικρότερες ποινές δύο άνδρες, τους Zhang Renli και Qin Jinzhou, για συνωμοσία με τον γιατρό, ώστε να πραγματοποιήσει τα πειράματά του.
Το δικαστήριο απεφάνθη ότι οι άνδρες είχαν ενεργήσει «για την επιδίωξη προσωπική φήμης και κέρδους» και είχαν «διαταράξει σοβαρά την ιατρική τάξη», όπως ανέφερε το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. «Ξεπέρασαν το κατώτατο σημείο ηθικής στην επιστημονική έρευνα και την ιατρική δεοντολογία», πρόσθεσε το δικαστήριο.
Ο Δρ He ανακοίνωσε τη γέννηση των διδύμων στα γονίδια των οποίων είχε επέμβει σε ένα βίντεο του Associated Press, τον Νοέμβριο του 2018. Περιγράφοντας τα πειράματά του, είχε πει: «Καταλαβαίνω ότι η δουλειά μου θα είναι αμφιλεγόμενη – αλλά πιστεύω ότι οι οικογένειες χρειάζονται αυτή την τεχνολογία και είμαι πρόθυμος να δεχθώ την κριτική για αυτές».
Η αντίδραση από τις Αρχές αλλά και την επιστημονική κοινότητα, τόσο στην Κίνα όσο και σε όλο τον κόσμο, ήταν γρήγορη και δυναμική. Η κινεζική κυβέρνηση έθεσε τον Δρ He υπό την αστυνομική έρευνα και διέταξε τη διεξαγωγή της έρευνας, ενώ παράλληλα το Νότιο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας όπου ήταν καθηγητής τον απέλυσε.
Η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών εξέδωσε ανακοίνωση, αναφέροντας ότι «αντιτίθεται έντονα» στην επεξεργασία γονιδίων στους ανθρώπους. «Υπό τις παρούσες συνθήκες, η επεξεργασία γονιδίων σε ανθρώπινα έμβρυα εξακολουθεί να περικλείει διάφορα ανεπίλυτα τεχνικά ζητήματα, μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτους κινδύνους και παραβιάζει τη συναίνεση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας», συμπλήρωνε η ανακοίνωση.
Ο Δρ He στα πειράματά του στόχευσε ένα γονίδιο που ονομάζεται CCR5. Πρόκειται για ένα σύνολο γενετικών οδηγιών που είναι σημαντικές για το ανοσοποιητικό σύστημα – αλλά είναι επίσης και μια κερκόπορτα για να περάσει ο HIV και να μολύνει τα κύτταρα. Η μετάλλαξη του CCR5 ουσιαστικά κλειδώνει αυτήν την είσοδο και προσφέρει μεγαλύτερη αντοχή απέναντι στον ιό HIV.
Ο επιστήμονας προσέλαβε επτά ετεροφυλόφιλα ζευγάρια που ήθελαν παιδιά για να λάβουν μέρος στην έρευνά του. Όλοι οι άνδρες είχαν HIV, ενώ οι γυναίκες όχι. Ο καθηγητής δημιούργησε τα έμβρυα σε κλινική εξωσωματικής γονιμοποίησης και χρησιμοποίησε την τεχνολογία επεξεργασίας γονιδίων CRISPR-Cas9 για να τροποποιήσει το γονίδιο CCR5.
Εν συνεχεία πλαστογράφησε έγγραφα για να περάσει μια υποχρεωτική επισκόπηση δεοντολογίας και άλλαξε στοιχεία, ώστε οι ιατροί της κλινικής να εμφυτεύσουν εν αγνοία τους τα επεξεργασμένα έμβρυα.
